De vanille plant wordt ook wel vanille-orchidee of vanilla planifolia genoemd. Na het planten van het zaadje duurt het ongeveer 3 jaar voor er een bloem aan komt. Een volwassen vanille plant kan tot wel 15 meter hoog worden.

Wanneer de bloem volgroeid is, wordt deze met de hand bestuift. Na de bevruchting duurt het 5 tot 8 maanden voor er een vanillestokje groeit. De vrucht van de plant ziet eruit als een peul, maar eigenlijk is het een botanische bes. Deze wordt onrijp geplukt.

Daarna worden deze 1 week gedroogd. Dit doet men door de vruchten in wollen dekens te wikkelen en deze elke dag buiten in de zon te leggen. ’s Nachts worden de wollen dekens binnen gelegd zodat deze de volgende dag weer in de zon te leggen. Dit droogproces wordt fermentatieproces genoemd. Het fermentatieproces zorgt ervoor dat de onrijpe vruchten veranderen in zwarte, glanzende vanillestokjes die rijk zijn aan geur en smaak.

Madagascar is de grootste leverancier van vanille.

Vanille is de op een na duurste specerij ter wereld. Het duurste specerij is na saffraan. Dit komt omdat in veel landen natuurlijke bestuivers (bijenvan de soort Melipona beecheii) ontbreken. Dit betekent dat elke bloem met de hand moet worden bestoven.

Er bloeit elke nacht maar één clusterbloemen.

Na enkele koude nachten kan het zijn dat de hele oogst mislukt is.

Het kweken van vanille kost extreem veel tijd. Vanaf dat de vanille-orchidee geplant wordt, duurt het meer dan 4 jaar voor de stokjes hiervan klaar zijn voor verkoop.

Vanille wordt niet alleen gebruikt voor het bereiden van eten, maar ook voor het maken van tabak en parfum.